BLOG – Veiligheid in sekspositiviteit

Naar aanleiding van #metoo heb ik de afgelopen weken nagedacht over veiligheid binnen de sekspositieve gemeenschappen waarin ik me beweeg. In die kringen is er al langere tijd veel aandacht voor consent, de veiligheid van deelnemers en de machtspositie van mensen die workshops en sessies geven. Dat is belangrijk, want ondanks dat we bezig zijn met het vergroten van seksueel bewustzijn, gaan er nog te vaak dingen fout. Zo heb je misschien wel iets meegekregen over het misbruik onder tantramasseurs in Nederland. Het was de afgelopen week uitgebreid in media. Terecht, het is belangrijk dat we ons realiseren dat ook in onze sekspositieve en ‘bewuste’ bubbel nog te veel mis gaat. Ik zie dat onder andere gebeuren in workshops die gaan over seksualiteit. De afgelopen paar jaar is het aanbod enorm toegenomen, of je nu interesse hebt in kink, tantra, knuffelen of orgies, voor iedereen is wel iets te vinden. Workshops zijn een fantastische plek om je te ontwikkelen en experimenteren. Helaas is het niet vanzelfsprekend altijd een ‘veilige’ omgeving. Onder veilig versta ik dat je als individu weet dat jouw grenzen gerespecteerd worden, dat je zelf bepaalt hoe ver je wil gaan en dat jouw ervaring als deelnemer serieus genomen wordt. Elementen die die veiligheid bedreigen zijn dingen als groepsdruk, onethisch gebruik van machtsverhoudingen en gebrekkige aandacht voor consent en communicatie. Dit zijn aspecten die benoemd moeten worden, zeker in Nederland, waar het workshopcircuit nog redelijk jong is. Ik vind het belangrijk om het hier bespreekbaar te maken, zodat we dingen kunnen veranderen terwijl ze nog in ontwikkeling zijn.

HOE KAN JE VEILIG EXPERIMENTEREN
Door de jaren heen heb ik zelf veel activiteiten op het gebied van seksualiteit gevolgd, georganiseerd en gehost. Daarin ben ik altijd op zoek geweest naar die perfecte balans waarbij je je als bezoeker veilig genoeg voelt om te kunnen experimenteren. Ik ben me altijd bewust geweest van de (grote) impact die het verleggen van je seksuele grenzen kan hebben. Vrijheid en blijheid is niet voor iedereen een makkelijk gegeven. Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid om mensen een vangnet te bieden; zo heb ik festivals en feesten georganiseerd waar ‘care-bears’ rondliepen, mensen die er waren voor mensen die behoefte hadden om te praten over hun ervaringen of even stoom konden afblazen over wat ze hadden meegemaakt. Door actief te benoemen dat het niet gek is om overdonderd te raken van dat wat je meemaakt tijdens een seksfestival, dat er ruimte was om stoom af te blazen, voelden deelnemers zich gezien en wisten ze dat ze er mochten zijn in al hun onzekerheid en kwetsbaarheid.
Ik heb wel eens getwijfeld of ik niet te voorzichtig was met deze aanpak. Ik was bang dat mensen het gevoel zouden hebben dat ik ze betuttelde of dat mensen hierdoor altijd in hun eigen veilige gebied zouden blijven zitten omdat het ze zo makkelijk gemaakt werd door mijn aandacht voor kwetsbaarheid en grenzen. Tot ik twee jaar geleden een workshop volgde bij Betty Martin, één van mijn grote voorbeelden op het gebied van seksualiteit. Aan het begin van haar workshop gaf ze enkele regels, de eerste en belangrijkste was: ‘Je mag niets doen wat je niet wilt’. Als ik het zo opschrijf klinkt het als iets wat vanzelfsprekend is, natuurlijk mag je niets doen wat je niet wil, toch? Echter, als het gaat over seksualiteit zijn er zo vaak redenen waarom we dingen doen die we eigenlijk niet echt willen of die niet echt comfortabel voelen. Omdat we denken dat zo hoort, omdat we net zo willen zijn als de rest, omdat we geen aansteller willen zijn, omdat we geloven dat we door weerstand heen moeten ‘breken’ of een catharsis moeten meemaken om onszelf te bevrijden. Er zijn nog zoveel meer redenen te bedenken om je eigen stem te negeren of er simpelweg geen aandacht aan te besteden en zo dingen te doen die je liever niet doet. Juist het concreet benoemen van die ‘regel’ maakt het zo krachtig: ik ben degene die bepaalt wat mijn tempo is, wat ik wil leren en hoe ver ik wil gaan. Niemand anders heeft daar iets mee te maken.

AFSTEMMEN OP JEZELF
Sinds dat moment ben ik het niet alleen professioneel veel uitgesprokener gaan toepassen, maar ook in mijn privé-leven. Het maakte me bewust hoe vaak ik dingen deed die tegen mijn gevoel ingingen omdat ik dacht dat ik me ergens overheen moest zetten om plezier te hebben. Het sluit bij mij aan op de ‘oplossing’ die je wel eens hoort als mensen het hebben over dat ze weinig zin in seks hebben: ‘als je geen zin hebt in seks, ga het gewoon doen, dan komt de zin vanzelf’. Door mijn aandacht zonder oordeel te richten op de dingen die ik wel wil kom ik bij veel meer plezier en genieten. Dat is een heel andere benadering dan weerstanden zien als obstakels waar je hard doorheen moet breken, wat je op andere plekken nog wel eens hoort. Weten wat je wilt vraagt geduld, aandacht en regelmatige oefening. Afstemmen op jezelf is lang niet altijd makkelijk. Technieken als meditatie, bodyscans en bewuste voeloefeningen hebben mij hier heel erg bij geholpen. Dat is mijn manier, maar voor jou kan dat iets anders zijn. Zo heb ik een goede kennis bij wie dat een fysiek bewustzijn is: hoe voelt haar lichaam, waar zit spanning en hoe kan ze die loslaten? Afstemmen op wat er in jouzelf speelt is terugkeren naar je basis, je persoonlijke fundament. Het is die persoonlijke basis die je uitgangspunt moet zijn als je meer wil leren over je eigen seksualiteit, jouw eigen verlangen. Voor jezelf en voor degenen met wie je bent, of dat nou een partner is of een workshophost. Dat vraagt een omgeving waar je gezien wordt, waar je tijd hebt om te voelen wat voor jou goed is op dat moment, in die situatie, en waar jouw grenzen gerespecteerd worden.

Wil je meer weten? De komende weken schrijf ik nog een aantal blogs over veiligheid in workshopsettings: daarbij gaat het onder andere over groepsdruk en machtsverhoudingen. Je kan die hier op mijn website terugvinden.

AANGENAMER AANRAKEN CURSUS
Het kan heel fijn zijn om steun en input te krijgen in je eigen proces. Wil je actief aan de slag en je (lichaams)kennis vergroten in een omgeving waar je mag zijn wie je bent? Op zes februari 2018 start de Aangenamer Aanraken cursus. Zes avonden waarin je met een kleine, fijne groep aan het werk gaat met onderwerpen als grenzen voelen en aangeven, communicatie over wensen en verlangens, bewust voelen wat je verlangt en de aanrakingen geven en krijgen waar je behoefte aan hebt.