BLOG – angst voor aanraking
Lezers van deze nieuwsbrief zal het vast niet ontgaan zijn dat ik in mijn werk veel bezig ben met consent, intimiteit en ontdekken waar je verlangen ligt. Naast consent is het leren aanraken en bewuster aanraken één van mijn stokpaardjes geworden. Ik ben er zo van overtuigd dat mensen zich beter gaan voelen als ze zich vrijer voelen in hun verlangens. Tegelijkertijd vind ik het soms ongelooflijk dat ik hier terecht ben gekomen en me zo met deze onderwerpen bezighoud. Mensen die me lang kennen weten hoezeer ik jarenlang aanraking zoveel mogelijk vermeed. Mijn vrienden maakten altijd grappen over mijn aversie tegen aanraking, nieuwe mensen in de vriendenkring lieten ze weten: “Marije wil niet aangeraakt worden hoor!” of “Marije doet niet aan drie zoenen geven bij het begroeten.” Begrijpen deden ze het niet altijd, maar respecteren gelukkig wel.
Lange tijd waren mijn intieme geliefden de enige personen met wie ik fysiek contact had. Op één of andere manier trof ik ook altijd partners die extreem aanrakerig waren, op het kleffe af. Ik deed hier binnen de relatie vrolijk aan mee, alsof ik iets in moest halen. Seksualiteit was voor mij een manier om aangeraakt te worden, het was de gateway naar andere vormen van aanraking zoals knuffelen, tegen elkaar aanliggen, elkaar vasthouden. Als ik geen seksuele relatie met iemand had, droogde dat op en wist ik niet hoe ik mijn niet-seksuele huidhonger moest stillen.
Door de jaren heen is dat langzaam veranderd, al vind ik het soms nog steeds ingewikkeld. Hoe begroet je iemand, wanneer omhels je iemand, waar heeft de ander behoefte aan en wat wil je zelf? Want dat ik nu van aanraken mijn werk heb gemaakt, betekent absoluut niet dat ik nu iedereen om de nek vlieg. Er zijn zat situaties waar ik een hand geven of een andere begroeting veel prettiger vind. Niks mis met een beetje afstand.
Echter, als je niet weet hoe je aanraakt, is afstand houden in veel gevallen de ‘default’ positie. Of het kan zijn dat een seksuele component om de hoek komt kijken, omdat we zo gewend zijn dat volwassen aanraking met seks te maken heeft. De bekendste en meest geaccepteerde manier van aanraken is seksualiteit. Wat als resultaat heeft dat veel aanrakingen als zodanig geïnterpreteerd worden, ook ik merk nog regelmatig hoe ik die verbinding haast automatisch maak. Als ik iemand intiem aanraak, zonder dat het seksueel is, kan het zijn dat mijn systeem in verwarring raakt. “Hey, wacht eens even, je hebt uitgebreid fysiek contact met deze persoon, moeten er dan nu niet een paar kleren uit? Misschien toch zoenen? Of zou die ander ergens toch die verwachting hebben dat we seks gaan hebben?” Inmiddels benoem ik dat soort zaken en dat geeft een hoop duidelijkheid.
Met het geven van de workshops heb ik ontdekt dat ik niet de enige ben die seksualiteit (heeft) ‘gebruikt’ als manier om aan te raken en aangeraakt te worden. Het is ook niet zo gek, we groeien op in een omgeving waar we absoluut niet gewend zijn om elkaar aan te raken. Als we als volwassene fysiek contact hebben dan heeft dat al snel een seksuele connotatie. Dat is niet zo gek, onze maatschappij bevestigt die boodschap en er ontstaat een gevoel van onwennigheid waardoor mensen zich vaak ongemakkelijk voelen bij spontane aanraking. Ik was laatst bij een yogales en daar werd onverwacht voorgesteld om een partneroefening te doen waarbij je elkaars rug aanraakt om de ademhaling van de ander te voelen. Mensen hadden ook de optie dit alleen te doen, met je rug tegen de muur. Van de ruim twintig personen zaten er zo’n achttien tegen de muur (ik ook). De gedachte om zomaar iemand aan te raken schrikt in eerste instantie af, zeker als we permissie hebben. Tegelijkertijd hebben we allemaal ervaring met ongewenste aanrakingen, of dat nu is terwijl je uitgaat op de dansvloer en iemand begint tegen je aan te schuren, of omdat je gedwongen wordt je oudtante drie zoenen te geven omdat het anders ‘onbeleefd’ is, of sterk seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Volgens mij heeft bijna ieder mens de intrinsieke behoefte om op die manier contact te hebben met anderen. Maar we hebben niet geleerd om dichtbij anderen te zijn, om fysiek contact te hebben zonder seks. Eén van de opvallendste dingen die ik heb ontdekt met het geven van de aangenamer aanraken workshops is dat veel verlangens van mensen uiteindelijk niet over seks gaan, maar over een behoefte aan fysiek contact met een ander en een gevoel van nabijheid. Misschien interessant om eens bij jezelf te kijken wat aanraking voor jou betekent en op welke manieren het een rol speelt in je leven?